İş Sağlığı ve Güvenliği Disp. UE Tezsiz YL

1. PROGRAM HAKKINDA

İş Güvenliği kavramı ülkemiz genelinde oldukça ihtiyaç duyulan ve aranılan bir bilim dalıdır. 6331 sayılı yasa ile işletmelerin iş güvenliği elemanı çalıştırma zorunluluğunun olması ve ülkemizde bu konuda yetişmiş eleman sayısının azlığı nedeniyle İş Sağlığı ve Güvenliği Disiplinlerarası Tezsiz Yüksek Lisans programının açılması ülkemiz için kaçınılmaz bir gereklilik olmuştur. Bu program, ülkemiz çalışma mevzuatının da üyesi bulunduğu Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) normlarına ve üyelik görüşmelerini sürdürdüğü Avrupa Topluluğu sözleşmesi doğrultusunda İş Sağlığı ve İş Güvenliği yönergelerine de uygunluk sağlayacaktır. 

Günümüzde sanayileşme ve artan nüfus ile birlikte hem dünyada hem de ülkemizde yaşanan iş kazaları ve meslek hastalıkları artış göstermiş ve ülkemizde sayısı tam olarak kayıt altına alınamamakla birlikte dikkat çekici rakamlara ulaşmıştır. Ülkemizde, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun iş kazaları ve meslek hastalıklarına ilişkin istatistikleri inşaat, taşımacılık ve madencilik sektörlerinde ölümlü iş kazası oranının diğer sektörlerden daha yüksek olduğunu ortaya koymaktadır.

Sadece ülkemizde değil dünyada da sağlık ve güvenlik konusundaki rakamlar pek de iç açıcı değildir. ILO’nun rakamlarına göre dünyada; her yıl 270 milyon iş kazasının gerçekleştiği, her yıl yaklaşık 2 milyon 200 bin insanın iş kazaları ve meslek hastalıkları nedeniyle yaşamını yitirdiği belirtilmektedir. Her gün yaklaşık 6.000 kişinin iş kazası veya meslek hastalıkları nedeniyle öldüğü belirtilirken, yılda 350.000 kişi iş kazası, 1 milyon 700 bin kişi ise meslek hastalıklarından dolayı yaşamını yitirmektedir. Bu rakamlar dikkate alındığında işletmelerde güvenlik ve sağlık kültürünün oluşturulması ve tüm risklerin ortadan kaldırılabilmesi adına çalışacak “İş güvenliği Uzmanlarının” görevlendirilmesi yasal bir düzenleme ile zorunluluk haline getirilmiştir. Ayrıca bu programdan mezun olanlar 6331 sayılı yasa ile B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı sertifika sınavına girmeye hak kazanacaklardır.

 

2. PROGRAMIN AMACI VE HEDEFİ

Program İş Sağlığı ve Güvenliği uzmanları yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Genel olarak bu program, iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri, risk yönetimi, fiziksel ve kimyasal risk etmenleri, iş psikolojisi, iş kazaları ve hastalıkları ve ergonomi gibi pek çok alanda bilgi ve beceri kazandırmaktadır. 

Uzaktan Eğitim İş Sağlığı ve Güvenliği Disiplinlerarası Tezsiz Yüksek Lisans Programı'nin hedefi başta insan olmak üzere üretimin her aşamasında kaynakları verimli kullanabilen, organizasyonları başarıyla gerçekleştiren, çağdaş ve analitik düşünebilen uzmanlar yetiştirmektir. 

 

3. BAŞVURU VE KABUL KOŞULLARI

1. Bir lisans diplomasına (4 yıllık) ve lisans öğrenimini yurt dışında tamamlamış olması durumunda Yükseköğretim Kurulunca verilmiş denklik belgesine sahip olması (Mühendislik Fakültesi, Mimarlık Fakültesi, Teknoloji Fakültesi, Su Ürünleri Fakültesi, Mesleki Eğitim Fakültesi, Teknik Eğitim Fakültesi Mezunu Öğretmenler, Fen Edebiyat Fakültesi Fizik, Kimya ve Biyoloji, ayrıca herhangi bir lisans diplomasına sahip olup, İSG ön lisans programı mezunları).

2. Daha önce disiplin cezası almış olması nedeniyle herhangi bir yüksek lisans programından ilişiğinin kesilmemiş olması.

3. İlgili enstitü kurulu tarafından belirlenen diğer şartları yerine getirmiş olması. Yüksek Öğretim Kurulu tarafından istenen şartları yerine getirmesi.

Adayların başarı notları sadece lisans not ortalaması puanı dikkate alarak sıralanır. Adaylar başarı sırası en yüksek olandan en düşüğe doğru sıralanır ve kontenjan sayısı kadar asil listede ilan edilir. Asil listeden kayıt yaptırmayanların yerine başarı sırasına göre yedekler alınır. Asil ve yedek listeler Enstitü Müdürlüğü’nce ilan edilir.

 

4. PROGRAMIN SONUÇLANMASI

Tezsiz Yüksek Lisans Programı, iki yarıyılda toplam 11 adet ders ve 1 adet dönem projesi olmak üzere toplam 36 kredi ve 72 AKTS'den oluşmaktadır. 

Dönem projesi dersi danışman tarafından başarılı veya başarısız olarak değerlendirilir. 

Program dersleri ve dönem projesi koşullarını yerine getiren öğrenciler en az 2 veya en fazla 3 dönemde tezsiz yüksek lisans diploması almaya hak kazanırlar. 

 

5. PROGRAM YARIYILLARI VE DERSLERİ

Program eğitimi süresince alınması gereken zorunlu dersler yarıyılları ve içerikleri ile birlikte aşağıda sunulmuştur:

DERSİN ADI

DÖNEMİ

KREDİ

AKTS

Elektrik İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

1

3

6

Risk Değerlendirme ve Risk Yönetimi

1

3

6

Makine, Teçhizat ve Enerji Sistemlerinde İş Güvenliği

1

3

6

Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

1

3

6

Fiziksel ve Kimyasal Risk Unsurları

1

3

6

İlk Yardım, İşçi Sağlığı ve Meslek Hastalıkları

1

3

6

Tehlikeli Madde ve Atık Yönetimi

2

3

6

İş Hukuku ve İş Sağlığı Güvenliği Mevzuatı

2

3

6

İnşaat İş Yerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

2

3

6

Ergonomi ve Sistem Güvenliği

2

3

6

Biyolojik Risk Unsurları

2

3

6

Dönem Projesi

2

3

6

 

 

Kod

 Dersin Adı Dersin İçeriği
UISG00011

 Elektrik İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Elektrik, yüksek voltaj, yüksek voltaj altında çalışma şartları, yüksek voltajlı sistemlerle çalışırken alınması gereken önlemler, yüksek voltajlı sistemlerde oluşan kazalarda yapılacaklar. Elektrik enerjisi ve tanımlar, elektrik tesislerinde güvenlik, elektrik işlerinde bakım onarım, elektrik iç tesislerinde güvenlik ve patlayıcı ortamlar, statik elektrik, yıldırımdan korunma, elektrik tesisatının kontrolü, izolasyon hatası, şebeke çeşitlerini ve özelliklerini kavrayabilme. Elektrik enerjisinin sebep olabileceği can ve yangın tehlikesine karşı alınan önlemleri açıklayabilme. Elektrik şebeke ve tesislerinde kullanılan malzemeleri tanıyabilme, yapı işlerinde iş güvenliği çalışmaları, yapı iskeleleri ve merdivenleri, yıkım işleri, kazı işlemleri, yasal düzenleme ve uygulamalar.
UISG00012

 Risk Değerlendirmesi ve Risk Yönetimi

 İş kazası, meslek hastalığı ve diğer acil durumların tanımı, risk ve tehlike kavramı, risklerin tespiti ve değerlendirilmesi, risk analizi metodları, metodların kullanım alanları, örnekler üzerinden risk analizi uygulamaları yapma, risk analiz raporlarını hazırlama, planlama, bütçeleme, denetim ve kontrol formlarının hazırlanması, kurulların oluşturulması, raporlama, iş kazalarının incelenmesi, bilirkişilik. Risk yönetim aşamaları, risk analizi, risk değerlendirmesinin temeli, gerekliliği ve yöntemleri, risk yönetiminin ön plana çıktığı sektörler.
UISG00013

 Makine, Teçhizat ve Enerji Sistemlerinde İş Güvenliği

 Üretim sahalarında güvenlik, üretim ana unsurları arasında yer alan makine ve tezgahlarındaki genel güvenlik önlemleri, kaynak işlerinde sağlık ve güvenlik, kaldırma ve taşıma makinelerinde güvenlik, pres makinelerinde iş güvenliği. Makine ve teçhizat kavramları, temel malzeme bilgisi, bağlama-güç ve hareket iletim elemanları, talaşlı ve talaşsız üretim yöntemleri, pompalar, fanlar ve kompresörler, yakıtlar ve yanma, kazanlar ve ısı değiştiricileri, yenilenebilir ve fosil yakıtlı enerji dönüşüm sistemleri, hidrolik ve pnömatik sistemler, iş makineleri ve transport tekniği hakkında bilgi verilecektir.
UISG00014

 Maden İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

 Maden işletmelerinde, madencilikle ilgili tesis ve fabrikalarda (zenginleştirme, metalurji, çimento, cam, mikronize fabrikaları v.b) iş güvenliği, inşaat sektörü ve alanlarında iş güvenliği. Yeraltı ve maden işletmelerinde iş güvenliği, kullanılan makine ve özellikleri, alınması gereken önlemler, havalandırma, ocak tozları ve alınması gereken önlemler, grizu patlamaları, ocak yangınları, iş sağlığı ve güvenliği önlemleri.
UISG00015 Fiziksel ve Kimyasal Risk Unsurları İşyerinde sağlığı olumsuz etkileyebilecek fiziksel risk etmenleri, gürültü-titreşim, termal konfor (nem, sıcak veya soğukta çalışma, ısıtma ve havalandırma), aydınlatma, iyonize ve noniyonize ışınlar, alçak ve yüksek basınç/Malzeme Güvenlik Bilgi Formları (MSDS), kimyasalların üretimi, taşınması, depolanması ve kontrolü, kimyasalların üretiminde süreç kontrolü ve algılama donanımları, kimyasalların isimlendirilmesi, etiketlenmesi ve sınıflandırılması, kanserojen, mutajen ve toksik maddeler, parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli ve zararlı kimyasal maddeler, patlamadan korunma dokümanı ve patlayıcı ortamlarda kullanılacak makine ve teçhizat, asbest ve diğer lifli kimyasal maddeler/biyolojik etmenlerden doğacak riskler, biyolojik risk etmenleriyle karşılaşılabilecek çalışma ortamları, sağlık sektöründe çalışanların maruz kalabileceği riskler. Kimyasalların başlıca zararlı etkileri, tehlikeli maddelerin tanımı ve sınıflandırılması, tehlike işaretlerinin anlamları, patlayıcı maddeler, gazlar ve yanıcı sıvılar, yanıcı katı maddeler, zehirli maddeler, radyoaktif maddeler, kanserojen maddeler, kimyasalların depolanma koşulları, kimyasal maddelerin taşıma yönetmelikleri, kimyasalların türüne göre bulundurulması gereken koruyucu teçhizat seçimi, kimyasala maruz kalmış kişilere uygulanacak ilk yardım.
UISG00016 İlk Yardım, İşçi Sağlığı ve Meslek Hastalıkları Genel ilkyardım bilgileri. İlk yardımın temel uygulamaları, birinci ve ikinci değerlendirme, yetişkinlerde temel yaşam desteği, çocuklarda ve bebeklerde temel yaşam desteği, solunum yolu tıkanıklığında ilk yardım, dış ve iç kanamalar, yara ve yara çeşitleri, bölgesel yaralanmalarda, baş ve omurga kırıklarında ilk yardım, üst ekstremite kırık, çıkık ve burkulmalarında ilk yardım, kalça ve alt ekstremite kırık, çıkık ve burkulmalarında ilk yardım, acil bakım gerektiren hastalıklarda ilk yardım, zehirlenmeler, sıcak çarpması, yanık ve donmalar, yabancı cisim kaçmalarında ilk yardım, acil taşıma teknikleri, kısa mesafede hızlı taşıma teknikleri, sedye oluşturarak hasta veya yaralıları taşıma. Meslek hastalıkları ve işle ilgili hastalıkların genel tanımları, meslek hastalıklarının tarihçesi, meslek hastalıkları istatistikleri, meslek hastalıklarının dünyada ve Türkiye'de sınıflandırılması, mesleki kan hastalıkları, mesleki kanserler, mesleki dolaşım sistemi hastalıkları, mesleki sindirim sistemi hastalıkları mesleki psikolojik hastalıklar, kas-iskelet sistemi hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları, üriner sistemi hastalıkları, üreme sistemi hastalıkları, mesleki solunum sistemi hastalıkları, mesleki işitme kayıpları, mesleki cilt hastalıkları, meslek hastalığına neden olan etmenler, meslek hastalığında tarafların yükümlülük ve sorumlulukları, meslek hastalıklarının tıbbi ve yasal tanı süreci, meslek hastalıklarının bildirimi, meslek hastalıklarında alınacak tedbirler.
UISG00021

 Tehlikeli Madde ve Atık Yönetimi

 Atık kavramı, sıvı, katı, tehlikeli ve geri dönüşümlü atıklar. Kaynaklarına göre katı atık türleri, arıtma çamurları, kül, katı atıklardan kaynaklanan sorunlar, sızıntı suları. Türkiye'de katı atık yönetimindeki hukuki kurallar ve sorumluluklar. Katı atık bertaraf yönetimleri, entegre sistemler, geri kazanım ve bertaraf için alternatif yöntemler. Tehlikeli atıklar, taşınması ve bertaraf yöntemleri, tehlikeli atıklar yönetim planı ve sorumluluklar. Geri dönüşümlü atıklar, geri dönüşümün önemi ve geri dönüşüm yöntemi.
UISG00022

 İş Hukuku ve İş Sağlığı Güvenliği Mevzuatı

 İş güvenliği mevzuatı, işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili mevzuat 1475 sayılı iş kanunu işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili tüzük ve yönetmelikler, işçi sağlı ve iş güvenliği tüzüğü.
İş hukukunun tanımı, özellikleri, temel kavramları, iş hukukunun kapsamı, iş sözleşmesi ve hukuki niteliği, iş sözleşmesinde tarafların borçları, çalışma ve dinlenme süreleri, iş sözleşmesinin sona ermesi, iş güvencesi, kıdem tazminatı, sendika kavramı, sendikaların kuruluşu ve üyelik işlemleri, toplu iş sözleşmesi yapılması şartları, toplu iş uyuşmazlıkları, grev lokavtın tanımı ve unsurları. İş Sağlığı ve Güvenliği genel bilgilendirme ve mevzuat kavramının incelenmesi, mevzuat çerçevesinde İş Sağlığı ve güvenliği ile ilgili Hukuki, İdari ve Cezai sorumluluğun incelenmesi, İşyerlerinde İşin Durdurulmasına veya İşyerlerinin Kapatılmasına Dair Yönetmelik ve bunun incelenmesi, Güvenlik ve Sağlık İşaretleri hakkında Yönetmelik ve bunun incelenmesi. İş Sağlığı ve Güvenliği alanıyla ilgili çıkarılan kanunların, tüzük ve yönetmeliklerin iş hayatındaki uygulamalarına değinilmesi, yapı işlerinde sağlık ve güvenlik yönetmeliği, kapalı alanlarda çalışma, yangın güvenliği, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili özellikle İLO (Uluslararası Çalışma Örgütü) tarafından hazırlanan ve yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti’nin de taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin incelenmesi.
UISG00023

 İnşaat İş Yerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği

 İnşaat işleri ve çeşitleri, inşaat alanlarında genel güvenlik önlemleri, açık ve kapalı alanlarda iş sağlığı ve güvenliği kuralları; köprü, kanalizasyon, baraj, su regülatörü ve varyant su yolu, baraj, kuyu ve su isleri ile ilgili inşaatlarda iş sağlığı ve güvenliği, demiryolu, metro, tünel ve yeraltı inşaatında iş sağlığı ve güvenliği; inşaat yerlerinde iş kazaları maliyetinin belirlenmesi teknikleri; şantiyelerde kayıtların saklanma sorumluluğu; iş makinelerinde güvenlik; inşaat işlerinde meslek hastalıkları, ilgili mevzuat.
UISG00024

 Ergonomi ve Sistem Güvenliği

 Ergonomi ve iş fizyolojisi konusunda temel kavramlar, ergonomik düzenlemeler ve çalışma ortamı tasarımları, çalışma yaşamı ve ergonomi, iş fizyolojisi ve biyomekanik, antropometri ve çalışma ortamı tasarımı, bilgi teknolojisine dayalı ergonomik düzenlemeler, güvenlik tekniğine dayalı ergonomik düzenlemeler, ofis ergonomisi, ilgili mevzuat. Ergonominin tanımı, önemi, insan faktörleri ve iş verimliliği, ergonomi ve iş güvenliği ilişkisi, çalışma yerlerinin ergonomik tasarımı, işyerlerinde ergonomik inceleme, endüstriyel toplum ve ergonomi, insan – makine sistemleri, ergonomik açıdan insan, insan çalışması ve özellikleri, iş organizasyonu, gürültü ve titreşim, iklim, aydınlatma, toz, çalışma yeri ve düzenlenmesi.
UISG00025

 Biyolojik Risk Unsurları

 Biyolojik etmenlerden doğacak riskler, biyolojik risk etmenleriyle karşılaşılabilecek çalışma ortamları, sağlık sektöründe çalışanların maruz kalacağı riskler, biyolojik risk etmenleriyle ilgili çalışma ortamları, biyolojik ve ergonomik risk unsurları, biyolojik unsurlarla çalışma yaşamında karşılaşma, laboratuvarlarda alınması gereken genel güvenlik önlemleri, mesleki biyolojik risklere maruz kalınan sektörler, çalışma ortamında risk etmeni olarak karşılaşılabilecek durumların açıklanması, biyolojik risk etmenlerine yönelik koruma ortam ve çalışan izlenimi, ergonomik risk faktörleri, biyolojik risk etmenlerinden korunma yöntemlerinin sıralanması, sağlık gözetimi, biyolojik etkenlere maruziyet risklerinin önlenmesi, biyolojik etmenlerden doğacak riskler.
UISG00026 Dönem Projesi Öğrenciler, iş sağlığı ve iş güvenliği kapsamında kendi disiplinlerine uygun konularda çeşitli iş yerlerinde araştırma ve uygulama çalışmaları (risk analizi vb) yapıp, derlediği bilgileri danışman öğretim üyelerine sunacaktır.


6. İLETİŞİM

SDÜ Mühendislik Fakültesi, Tekstil Mühendisliği Bölümü, Çünür/ ISPARTA

Sevim KILINÇ 0 (246) 211 11 81 

Dr. Öğr. Üyesi Hülya KESİCİ GÜLER 0 (246) 211 11 88